Tóm tắt:
Vịnh Vân Phong là nơi phân bố quan trọng của rừng ngập mặn và thảm cỏ biển. Tuy nhiên, những nghiên cứu gần đây cho thấy rừng ngập mặn nơi đây đã bị suy thoái nghiêm trọng. Thành phần loài cây ngập mặn ở vịnh Vân Phong khá nghèo với 24 loài cây ngập mặn được xác định, trong đó có 14 loài cây ngập mặn thật sự và 10 loài cây tham gia rừng ngập mặn. Phổ biến nhất là những loài đước, đưng, bần trắng, mắm trắng, mắm biển, giá… Tổng diện tích rừng ngập mặn hiện chỉ còn khoảng 17,7 ha phân bố rải rác ở vùng cửa sông nhỏ và trong vùng ao, đìa nuôi thủy sản. Đáng chú ý là rừng bần ở Tuần Lễ (xã Vạn Thọ) có diện tích khoảng 8,8 ha rất đặc sắc với những cây bần trắng cổ thụ. Tuy nhiên, rừng ngập mặn ở Tuần Lễ tiếp tục bị thu hẹp do lấp đất làm nhà, làm đường, xây dựng ao nuôi tôm…
Thành phần loài cỏ biển trong vịnh Vân Phong khá phong phú với 9 loài được xác định, phổ biến nhất là những loài cỏ biển có kích thước lớn như cỏ lá dừa (Enhalus acoroides), cỏ vích (Thalassia hemprichii), cỏ kiệu tròn (Cymodocea rotundata). Tổng diện tích các thảm cỏ biển trong vịnh Vân Phong khoảng 600 ha, tập trung nhiều nhất ở khu vực ven bờ Tuần Lễ- Xóm Mới (320ha), Xuân Tự- Xuân Hà (106ha), vụng Hòn Khói (109ha). Tuy nhiên, so sánh số liệu giám sát thảm cỏ biển năm 2013 và 2007 tại 2 địa điểm Bến Rong và Xuân Hà đã phản ánh xu thế suy giảm đáng kể về diện tích, mật độ, sinh lượng và độ phủ của các thảm cỏ biển trong vịnh Vân Phong. Những nguyên nhân chủ yếu làm suy thoái các thảm cỏ biển là do các hoạt động của con người như: Khai thác nguồn lợi sinh vật quá mức, hoạt động giã cào, đào xới khai thác động vật thân mềm, xây dựng ao tôm, phát triển cơ sở hạ tầng, cầu cảng...